16 maja 2024 BARTŁOMIEJ PIETRUSZKA MICHAŁ BUSZ

Polityka AML / CFT – Odpowiedzialność karna za naruszenie procedury AML/CFT

Tagi Polityka AML / CFT pranie pieniędzy

Większość osób ma świadomość, że pranie pieniędzy znajduje się w zainteresowaniu prokuratury i innych organów ścigania. Gdy do opinii publicznej trafia wiadomość o kolejnej rozbitej grupie przestępczej, nowej aferze finansowej, czy kolejnej fabryce faktur VAT, wespół z całą litanią zarzutów prokuratorskich pojawia się nierzadko wieńczące sformułowanie „… i pranie brudnych pieniędzy”.

Ale czy błędy w polityce AML/CFT mogą też doprowadzić do skazania osoby z instytucji obowiązanych?

Przestępstwa w ustawie AML/CFT.

 

PRZESTĘPSTWA DOTYCZĄCE NIEDOPEŁNIENIA OBOWIĄZKÓW

NA CZYM mogą polegać?

  • nie składasz do GIIF zawiadomienia o okolicznościach mogących świadczyć o praniu pieniędzy lub finansowaniu terroryzmu
  • nie składasz do GIIF zawiadomienia o powzięciu uzasadnionego podejrzenia, że transakcja bądź wartość majątkowe powiązane mogą być z praniem pieniędzy lub finansowaniem terroryzmu
  • zatajasz lub przekazujesz nieprawdziwe dane do GIIF nt. transakcji, rachunków, osób

KTO może być sprawcą?

  • tylko osoby działające w imieniu lub na rzecz IO
  • musi istnieć formalne umocowanie do działania „w imieniu lub na rzecz”, czyli wynikające z umowy lub uchwały organu IO
  • w praktyce są to najczęściej: członek zarządu, prokurent, AML Officer

CO GROZI?

  • od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności

 

PRZESTĘPSTWO UJAWNIENIA I WYKORZYSTYWANIA DANYCH

NA CZYM może polegać?

  • czyn zabroniony dotyczy udostępnienia danych osobom do tego nieuprawnionym, posiadaczom rachunku, czy stronom transakcji
  • dzielisz się informacjami:
    • zgromadzonymi w związku z monitoringiem transakcji, przy czym nie dotyczy to wszelkich transakcji, lecz jedynie wpłat gotówkowych i przelewów kwot powyżej 15.000€
    • o wykrytych okolicznościach mogących świadczyć o praniu pieniędzy lub finansowaniu terroryzmu – nietypowe transakcje klienta z perspektywy rozmiarów jego działalności
    • które zażądał od Ciebie GIIF – np. o tym z jakiego numeru IP łączył się klient z IO

NA CZYM może polegać?

  • czynisz użytek z danych gromadzonych w ramach monitoringu transakcji do celów innych niż przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowania terroryzmu

KTO może być sprawcą?

  • tylko osoby działające w imieniu lub na rzecz IO
  • musi istnieć formalne umocowanie do działania „w imieniu lub na rzecz”, czyli wynikające z umowy lub uchwały organu IO
  • w praktyce są to najczęściej: członek zarządu, prokurent, AML Officer

CO GROZI?

  • od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności

 

PRZESTĘPSTWA PRZECIWKO CZYNNOŚCIOM KONTROLNYM

NA CZYM może polegać?

  • udaremniasz lub przynajmniej utrudniasz kontrolę związaną z badaniem stosowania w IO przepisów ustawy AML/CFT
  • dotyczy kontroli prowadzonych przez delegowanych urzędników z np. GIIF, NBP, KNF
  • są to wszelkie czynności wpływające na prawidłowy przebieg kontroli, przykładem jest nieudzielanie informacji żądanych przez kontrolera, ukrywanie dokumentacji

KTO może być sprawcą?

  • przestępstwo powszechne, czyli każdy kto spełni znamiona przestępstwa i może ponosić odpowiedzialność karną
  • nie ma zawężenia do osób działających w imieniu lub na rzecz IO

CO GROZI?

  • grzywna
  • wysokość grzywny wymierzana jest zgodnie z taryfikatorem stawek dziennych Kodeksu karnego – co w przeliczeniu daje potencjalną karę od 100 zł do nawet 10.080.000 zł

 

Im mniej wiesz, tym spokojniej śpisz?

Wyobraźmy sobie sytuację, w której wracamy po urlopie i w gąszczu setek maili nie zwrócimy uwagi na przekazane nam przez współpracownika dane dotyczące podejrzanej transakcji. Albo w ramach natłoku obowiązków, „dedlajnów” i innych zadań o wysokim priorytecie umknie nam termin na złożenie SAR do właściwego organu.

Przecież nie chcieliśmy źle, ot sytuacja z całą pewnością nieprzyjemna, wiążąca się z „dywanikiem” u przełożonego, ale chyba niekoniecznie stawiająca na nas krzyżyk.

Bo czy tzw. nieumyślność może nas uratować od postępowania karnego z tytułu naruszenia przepisów ustawy AML/CFT?

  • Nieumyślność – w prawie karnym stan, w którym sprawca nie ma zamiaru działania niezgodnie z prawem, ale przez niedochowanie ostrożności popełnia przestępstwo
  • Warunkiem przypisania nieumyślnego popełnienia przestępstwa jest ustalenie – czy w ogóle sprawca przewidywał taką możliwość? Czy uwzględniając okoliczności sprawy uznać trzeba, że sprawca powinien był przewidzieć?

W przypadku występków dotyczących niedopełnienia obowiązków oraz ujawnienia i wykorzystywania danych popełnienie ich nieumyślne także oznaczać może skazanie – ale maksymalnie na karę grzywny.

Przestępstwo Umyślność Nieumyślność
Niedopełnienie obowiązków
Ujawnienie danych
Wykorzystywanie danych
Udaremnienie lub utrudnianie czynności kontrolnych

 

 

Co na to kodeks karny? Kodeks karny w art. 299 § 2 KK wprowadza jeszcze surowszą odpowiedzialność karną pracowników instytucji obowiązanych.

 

PRZESTĘPSTWA UMOŻLIWIENIA PRANIA PIENIĘDZY

NA CZYM może polegać?

  • przyjmujesz, transferujesz lub konwertujesz środki płatnicze, instrumenty finansowe, wartości dewizowe, papiery wartościowe wbrew przepisom
    • „wbrew przepisom” – chodzi głównie o obowiązki wynikające z Ustawy AML/CFT, a także wewnętrzne regulaminy oraz polityki IO
    • przykładowo: nie identyfikujesz oraz nie weryfikujesz należycie klienta
  • przyjmujesz środki płatnicze, instrumenty finansowe, wartości dewizowe, papiery wartościowe w okolicznościach podejrzanych mogących świadczyć o praniu pieniędzy
    • „podejrzane okoliczności” – wszelkie sygnały związane z operacją finansową, które uzasadniają stwierdzenie prania pieniędzy
    • przykładowo: przyjmujesz wpłatę gotówki w placówce od widniejącego w KRS prezesa, jednoznacznie sterowanego przez obecnego przy czynności „opiekuna”
  • świadczysz usługi umożliwiające ukrywanie przestępnego pochodzenia lub utrudniające zabezpieczenie mienia
    • przykładowo: zajmujesz się rejestracją spółek w tzw. rajach podatkowych oraz organizujesz wytransferowanie majątku wiedząc o jego przestępnym pochodzeniu

KTO może być sprawcą?

  • tylko osoby działające w imieniu lub na rzecz IO, w szczególności banku lub instytucji finansowej
  • musi istnieć formalne umocowanie do działania „w imieniu lub na rzecz”, czyli wynikające z umowy lub uchwały organu IO
  • w praktyce są to najczęściej osoby wykonujące ŚBF: AML Officer i inni pracownicy działów compliance, a także pracownicy przyjmujący wpłaty od klientów

CO GROZI?

  • od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności
  • od roku do 10 lat pozbawienia wolności – gdy działasz z innymi osobami
  • od roku do 10 lat pozbawienia wolności – gdy z przestępstw osiągasz przynajmniej 200.000 zł korzyści majątkowej
  • od miesiąca do 3 lat pozbawienia wolności – gdy czynisz ‘tylko’ przygotowania do przestępstwa

 

POBIERZ FLIPBBOK >> 

Please wait while flipbook is loading. For more related info, FAQs and issues please refer to DearFlip WordPress Flipbook Plugin Help documentation.

O autorach

Autor
Zadaj pytanie autorowi BARTŁOMIEJ PIETRUSZKA Partner, adwokat, szef działu white collar crime
Specjalizuję się w sprawach karnych, karnoskarbowych i powiązanych z nimi postępowaniach sądowych.

O autorach

Autor
Zadaj pytanie autorowi MICHAŁ BUSZ aplikant adwokacki
Szczególnym zainteresowaniem darzy prawo karne oraz handlowe, co łączy się w problematykę przestępczości gospodarczej obejmującą m.in. odpowiedzialność menedżerską (white-collar crime).

Powiązane artykuły

Polityka AML / CFT

21 lipca 2023 BARTŁOMIEJ PIETRUSZKA BARTŁOMIEJ PIETRUSZKA
Tematy Prawo karne w biznesie

Polityka AML / CFT – Obowiązki IO

24 sierpnia 2023 BARTŁOMIEJ PIETRUSZKA BARTŁOMIEJ PIETRUSZKA
Tematy Prawo karne w biznesie

Polityka AML / CFT – Środki Bezpieczeństwa Finansowego

26 września 2023 BARTŁOMIEJ PIETRUSZKA BARTŁOMIEJ PIETRUSZKA
Tematy Prawo karne w biznesie

Polityka AML / CFT – Kary administracyjne

4 kwietnia 2024 BARTŁOMIEJ PIETRUSZKA BARTŁOMIEJ PIETRUSZKA
Tematy Prawo karne w biznesie

Polityka AML / CFT – Krajowa Ocena Ryzyka

25 stycznia 2024 BARTŁOMIEJ PIETRUSZKA BARTŁOMIEJ PIETRUSZKA
Tematy Prawo karne w biznesie

Kopia Cykl AML – kor

25 stycznia 2024 BARTŁOMIEJ PIETRUSZKA BARTŁOMIEJ PIETRUSZKA
Tematy Prawo karne w biznesie

Kontakt dla mediów

Avatar
Katarzyna Jakubowska PR Manager

Newsletter

Bądź na bieżąco. Otrzymuj informacje o nowych publikacjach ekspertów z Kancelarii Brysiewicz, Bokina i Wspólnicy.

[FM_form id="1"]